Klaster energii - definicja
Klaster energii (art. 2 pkt 15a Ustawy o OZE) - definicja
Cywilnoprawne porozumienie, w skład którego mogą wchodzić osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki naukowe, instytuty badawcze lub jednostki samorządu terytorialnego, dotyczące wytwarzania i równoważenia zapotrzebowania, dystrybucji lub obrotu energią z odnawialnych źródeł energii lub z innych źródeł lub paliw, w ramach sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV, na obszarze działania tego klastra nieprzekraczającym granic jednego powiatu lub 5 gmin. Obszar działania klastra energii ustala się na podstawie miejsc przyłączenia wytwórców i odbiorców energii będących członkami tego klastra.
Uczestnicy klastrów energii
Klaster energii jest reprezentowany przez koordynatora, którym jest powołana w tym celu spółdzielnia, stowarzyszenie, fundacja lub wskazany w porozumieniu cywilnoprawnym dowolny członek klastra energii.
Klaster energii adresowany jest do bardzo szerokiego grona interesariuszy i odbiorców, których działania lub potrzeby powiązane są z energią elektryczną lub/i cieplną. Jest on platformą współpracy pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego, środowiskiem naukowym, przedsiębiorcami i ich organizacjami oraz wszelkimi instytucjami i podmiotami deklarującymi włączenie się w realizację zakładanych przez Klaster celów.
Zadania klastrów energii
Do podstawowych zadań klastrów energii należy zapewnienie lokalnego bezpieczeństwa energetycznego, poprawa lokalnego środowiska naturalnego oraz zwiększenie konkurencyjności i efektywności ekonomicznej lokalnej gospodarki.
Klastry energii mogą w znacznym stopniu przyczyniać się także do restrukturyzacji obszarów wiejskich, pobudzenia energetyki prosumenckiej i dalszego jej rozwoju. Dzięki rozwojowi takich inicjatyw możliwe będzie osiągnięcie wzrostu innowacyjności oraz budowy budowy kapitału społecznego.
Cele stawiane przed klastrami energii
Celem stawianym przez Ministerstwo Energii przed uczestnikami rynku klastrów jest zidentyfikowanie i wdrożenie takich modeli biznesowych, które będą w stanie utrzymać się i konkurować na rynku w sposób efektywny, także bez wsparcia finansowego w długiej perspektywie.
Rozwój klastrów energii wymusza więc wypracowanie zasad współdziałania równorzędnych podmiotów w klastrze. Istotną rolę odgrywa w tym wypadku także współpraca wytwórców energii z operatorami sieci.
- Tworzenie samobilansujących się obszarów sieci elektroenergetycznej
- Rozwój energetyki odnawialnej
- zwiększenie efektywności energetycznej
- Poprawa lokalnego bezpieczeństwa energetycznego poprzez tworzenie samowystarczalnych energetycznie regionów
- Zapewnienie lepszych warunków działania dla lokalnych przedsiębiorców, przyciągnięcie nowych inwestorów
- Wsparcie gospodarki niskoemisyjnej, zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko
- Modernizacja obszarów wiejskich i wspieranie rozwoju gmin
- Dywersyfikacja dochodów na obszarach wiejskich
- Tworzenie nowych miejsc pracy
- Obniżenie kosztów energii elektrycznej ponoszonych przez samorządy
- Wzrost innowacyjności – współpraca z instytucjami naukowymi oraz B+R
- Wzrost świadomości społeczeństwa lokalnego odnośnie wytwarzania i zużywania energii elektrycznej oraz cieplnej
- Zapewnienie niezawodności dostaw oraz niskich cen energii i usług dystrybucyjnych na danym obszarze
Role uczestników klastra energii
kto? komu? i dlaczego?
Wytwórcy energii
Mogą być inicjatorami klastra, zainteresowanymi jego rozwojem z uwagi na sprzedaż energii oraz możliwość realizacji nowych inwestycji w infrastrukturę techniczną, w tym w szczególności w wytwarzanie energii.
Koordynator
Może być nim jeden z członków klastra lub może być podmiotem powoływanym specjalnie do pełnienia tej funkcji w ramach klastra. Prowadzi bieżące sprawy klastra, obsługę administracyjną, zapewnia obsługę prawną, podatkową, reprezentuje klaster na zewnątrz. Pełni funkcje spółki obrotu przy współpracy z OSD.
Odbiorca energii
Odbiorcy energii związują się z klastrem przede wszystkim z uwagi na możliwość optymalizacji kosztów dostaw energii oraz bardzo często z uwagi na poprawę jakości infrastruktury oraz parametrów dostarczanej energii.
Jednostki Samorządu Terytorialnego
Są ważnymi interesariuszami klastra. Mogą być inicjatorami jego utworzenia z uwagi na perspektywę i możliwość optymalizacji kosztów dostaw i poprawę jakości energii, jak również możliwość bycia pośrednim beneficjentem zwiększonych możliwości uzyskania dofinansowania za pośrednictwem klastra.
Przedsiębiorstwa
Jednostki prowadzące działalność gospodarczą (małe, średnie i duże przedsiębiorstwa) powiązane z wykorzystywaniem energii – produkcja, handel i usługi. Przedsiębiorstwa te, zależnie od wielkości mają różne potrzeby jakościowe i ilościowe, które muszą być zapewnione w całości lub części przez klaster energii.
Przedsiębiorstwa transportu publicznego
Ich członkostwo w klastrze ma na celu zapewnienie sobie dostępu do paliw niskoemisyjnych (biopaliw) lub energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych lub ze źródeł odpadowych z przemysłu (rozwój transportu niskoemisyjnego – elektromobilność).
Klastry energii